28.10.2019
12 edycja „Cieni zapomnianych kultur” podejmowała temat, który towarzyszy nam od początku tego projektu – zacierania pamięci i jednocześnie próby „odpominania”, przywracania jej, niezgody na niepamięć i wykorzenienie. Temat ten podejmowało spotkanie z Moniką Sznajderman, pisarką i założycielką wydawnictwa Czarne, a okazją do niego była ostatnia książka autorki „Pusty las”. Monika Sznajderman w swojej opowieści o życiu w osieroconym krajobrazie po dawnych mieszkańcach Łemkowszczyzny, wysiedlonych podczas Akcji Wisła, przybliżyła swoje doświadczenie ponad 30 lat życia w naznaczonym tragicznie Beskidzie Niskim.
Jak pisze Monika Sznajderman, zapominanie o tych, którzy byli przed nami jest nieautentyczne, nie pozwala budować prawdziwej teraźniejszości i przyszłości. To materiał do przepracowania także dla nas na Pomorzu Zachodnim, żyjących na „poniemieckim”, ale i mieszkańców Polski centralnej i wschodniej, żyjących na „pożydowskim”. Zepchnięcie w niebyt pamięci tych, którzy kształtowali codzienność naszych wsi i miast, jej historię i krajobraz, okalecza nas. Autorka podczas spotkania przywołała ideę „krzątactwa” – zagospodarowywania swoimi działaniami danej nam przestrzeni, którą zostawili nam inni. Piszemy przecież swoją historię, dokładając kolejną warstwę do tej, którą wypracowali poprzednicy. To może być nasza odpowiedź na pytanie „Co ja tu robię”.
Liczna i uważna publiczność w Kołbaczu skorzystała z okazji, by zadać kilka ważnych pytań autorce. Można było także zakupić książki Moniki Sznajderman i zdobyć podpis. Spotkanie poprzedzała wystawa z 10 lat działań stowarzyszenia Spichlerz Sztuki w przestrzeni pocysterskiego Kołbacza. Wielkoformatowe fotografie pokazywały przy czym krzątaliśmy się my przez ostatnią dekadę 🙂 i jak pracujemy nad zakorzenianiem się w naszym miejscu.
Jak co roku staramy się, by część muzyczna „Cieni zapomnianych kultur” była powiązana charakterem, nastrojem, czy wręcz ideą z pierwszą częścią wydarzenia. W tym roku mamy nadzieję, że było widać to szczególnie. Muzyka Resiny, która odwołuje się do obsesji na tle ruin obiektów sakralnych, deformacji, wojny i wspomnień współgrała bardzo mocno z przesłaniem „Pustego lasu” Moniki Sznajderman. Ekspresyjne partie wiolonczeli, przetwarzane elektronicznie, zapętlane i nakładane na siebie budowały dramaturgię koncertu. Świetnie podkreślała to perkusja Mateusza Rychlickiego oraz wizualizacje na witrażach prezbiterium (po raz pierwszy taka projekcja wewnątrz kościoła w Kołbaczu). Mocne przeżycie artystyczne.
Ostatnim akcentem wieczoru był widowiskowy mapping – rozwinięcie multimedialnej opowieści z zeszłego roku. Znów z powodzeniem, patrząc na reakcję publiczności, udało się nam połączyć historię ze współczesnością, lokalne dzieje dawnego opactwa cystersów ze światłem, architekturą i muzyką. Razem ruszyliśmy w nieco baśniową podróż w czasie, inspirując się najciekawszymi wątkami bogatej historii szarych mnichów z Kołbacza. A historia jest na tyle bogata, że pewnie jeszcze będziemy do niej sięgać 🙂 Za artystyczne wrażenia tego wieczoru odpowiada nasz sprawdzony zespół: Patryk Stępniak-Pater (autor scenariusza i wizualizacji), Artur Sosen Klimaszewski (autor muzyki) oraz studio filmowe Two Shots, które realizowało projekcję. Zatem „Cienie…” 2019 przechodzą do historii…
Fot.: Mirosław Cofta (1-5), Patryk Stępniak-Pater (8), Robert Górski (6,7,9, 10-13)
Projekt „Cienie zapomnianych kultur” realizowany został ze środków Województwa Zachodniopomorskiego, Powiatu Gryfińskiego, sieci sklepów Netto, firmy Asko-Tech, Elte, Odra Land, Spółki Wodnej Kołbacz, MN Sport, Apteki Karotka, SGB Bank Spółdzielczy w Chojnie, Nadleśnictwa Gryfino, Różańsko i Trzebież, prywatnych darczyńców oraz przy wsparciu Gryfińskiego Domu Kultury, Stargardzkiego Centrum Kultury i Zootechnicznego Zakładu Doświadczalnego w Kołbaczu.
Patronami medialnymi naszego projektu byli:
Gazeta Wyborcza Szczecin, Gazeta Chojeńska, Radio Szczecin, Infoludek.pl, Stargardzka.pl, TVP Szczecin
Dziękujemy!!!
